Για να στραφείς σε αυτό το πεδίο σημαίνει ότι αγαπάς τα παιδιά και θες να προσφέρεις σε κάποιες ευαίσθητες ηλικίες (4 έως 6 ετών περίπου) τις απαραίτητες βάσεις που θα τους χρησιμεύσουν και στη μετέπειτα μαθησιακή τους ζωή. Έχει μεγάλο βαθμό ευθύνης ο ρόλος του/της Νηπιαγωγού καθώς φροντίζεις για την ανάπτυξη των παιδιών αυτών σε νοητικό και ψυχοκινητικό επίπεδο. Καλείσαι να συστήσεις στα παιδιά τις έννοιες της δημιουργίας, της οργάνωσης, της ομαδικότητας, και να τα ενθαρρύνεις να καλλιεργήσουν τις επικοινωνιακές και μαθησιακές τους δεξιότητες όχι μόνο μέσα από τις λέξεις και τους αριθμούς, αλλά και μέσα από τη ζωγραφική, τη μουσική, την κίνηση, τη χειροτεχνία κ.λπ.  

Με λίγα λόγια έχει μεγάλη σημασία να δίνεις τα σωστά ερεθίσματα και τα παιδιά να νιώθουν ασφαλή και ευτυχισμένα κοντά σου. Στις σπουδές (4ετούς διάρκειας) ως φοιτητής/τρια θα μάθεις βασικές αρχές Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας του παιδιού, Κοινωνιολογίας, Μεθοδολογίας, Ειδικής αγωγής, Αισθητικής αγωγής (εικαστικά, θεατρική αγωγή, μουσική) κ.ά. 

 Γιατί να σπουδάσεις Νηπιαγωγός

 Γιατί η καθημερινή επαφή με την αθωότητα των παιδιών είναι πολύ όμορφη, και επειδή θα έχεις την ικανοποίηση ότι βάζεις τις βάσεις για τη μετέπειτα εξέλιξή τους.

 Οι δυσκολίες του επαγγέλματος

 Η βασική δυσκολία είναι ότι έχεις την αποκλειστική ευθύνη για αρκετά παιδιά συγχρόνως, που μπορεί να κλάψουν, να χτυπήσουν, να έχουν άγνοια των κινδύνων, να είναι ζωηρά ή να νιώθουν αδιαθεσία. Πρέπει η προσοχή σου να είναι απερίσπαστη και να έχεις σωματικές αντοχές και υπομονή.

 Πού μπορείς να σπουδάσεις Νηπιαγωγός σε Ελλάδα και Κύπρο

Ελλάδα

• Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 
• Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 
• Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο Πατρών
• Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας  
• Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
• Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης  
• Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας  
• Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης  
• Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, Πανεπιστήμιο Αιγαίου  

Κύπρος

• Προδημοτική Εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
• Προδημοτική Εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Κύπρου  
• Νηπιαγωγικά, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
• Προδημοτικής Εκπαίδευσης, Frederick University

 Επαγγελματικές προοπτικές

Αποφοιτώντας από ένα από αυτά τα τμήματα, μπορείς να εργαστείς κατά κύριο λόγο ως νηπιαγωγός, στη δημόσια ή ιδιωτική εκπαίδευση σε νηπιαγωγεία ή παιδικούς σταθμούς, αλλά και σε:

• Παιδικά ιδρύματα φροντίδας 
• Χώρους αναψυχής για παιδιά
• Παιδικές κλινικές
• Κατασκηνώσεις
• Κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών
• Κέντρα πολιτισμού (π.χ. μουσεία)
• Δομές φιλοξενίας ανηλίκων ή οργανισμούς όπως τα Παιδικά Χωριά S.O.S., το Χαμόγελο του Παιδιού κ.ά

Επιπλέον, με μεταπτυχιακή εξειδίκευση

  στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση μπορείς να ενταχθείς στον κλάδο ΠΕ 61 Νηπιαγωγών ΕΑΕ, για τη στελέχωση των δομών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης : των ΣΜΕ.Α.Ε., των Τμημάτων ένταξης, των ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. καθώς και των προγραμμάτων πρώιμης παρέμβασης, των προγραμμάτων παράλληλης στήριξης και παροχής διδασκαλίας στο σπίτι.

 στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και τη Συμβουλευτική για ένταξη στον κλάδο ΠΕ 22 Επαγγελματικών Συμβούλων.

  στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό των Τυφλών ή στην Κινητικότητα, τον Προσανατολισμό και τις δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης των Τυφλών ή στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα ή επιμόρφωση και αντίστοιχη επαγγελματική εμπειρία τριών τουλάχιστον ετών μπορείς να ενταχθείς στον κλάδο ΠΕ31 Εξειδικευμένου: α) Στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό των Τυφλών β) στην Κινητικότητα, τον Προσανατολισμό και τις δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης των Τυφλών γ) στη Νοηματική Γλώσσα των Κωφών.

Οι δάσκαλοι Δημοτικού είναι οι παιδαγωγοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που ασχολούνται με την εκπαίδευση παιδιών μεταξύ 6 και 12 ετών. Ο ρόλος τους είναι θεμελιώδης καθώς όχι μόνο διδάσκουν ένα εύρος σημαντικών μαθημάτων, αλλά και γιατί μεριμνούν για την ευρύτερη πνευματική και συμπεριφορική ανάπτυξη των παιδιών.

Στη σχολή σου, ως φοιτητής/τρια θα μυηθείς σε ένα μεγάλο εύρος αντικειμένων, από εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές μεθόδους, μέχρι αναπτυξιακή ψυχολογία και μαθησιακές δυσκολίες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να μελετήσεις ενδελεχώς όλα τα μαθήματα που με τη σειρά σου ως Δάσκαλος/α θα διδάξεις, δηλαδή, Γλώσσα, Λογοτεχνία, Μαθηματικά, Φυσική, Βιολογία, Γεωγραφία, Πληροφορική, Τεχνολογία κ.ά. Σε όλα τα τμήματα είναι υποχρεωτική η πρακτική άσκηση, η οποία περιλαμβάνει και διδασκαλία σε διάφορες τάξεις του δημοτικού σχολείου. 

 Γιατί να σπουδάσεις Δάσκαλος/α

Επειδή βάζεις τα θεμέλια για όλη τη δια βίου μάθηση των παιδιών, γιατί «ξυπνάς» τα ενδιαφέροντά τους, τα βοηθάς να αναπτύξουν δεξιότητες, τρόπο σκέψης και τρόπο έκφρασης και ενθαρρύνεις το κριτικό τους πνεύμα, συμβάλλοντας στο να γίνουν μορφωμένοι και σκεπτόμενοι έφηβοι και μετέπειτα ενήλικες.

 Οι δυσκολίες του επαγγέλματος

 Όπως είδαμε πιο πάνω και με τους νηπιαγωγούς, οι δάσκαλοι έχουν την ευθύνη για πολλά παιδιά την ίδια στιγμή, γεγονός που από μόνο του μπορεί για κάποιους να είναι στρεσογόνο. Παράλληλα, είναι επιφορτισμένοι με πολλαπλές αρμοδιότητες: είναι σύμβουλοι, διοργανώνουν σχολικές εορτές και κάθε είδους εκδρομές ή επισκέψεις σε πολιτιστικούς χώρους, πρέπει να είναι σωστοί στην αξιολόγηση των μαθητών τους, να επικοινωνούν σωστά με τους γονείς, και παράλληλα να έχουν τις «αντένες» τεντωμένες για τυχόν μαθησιακά ή άλλα προβλήματα των μαθητών τους, ώστε να τα εξομαλύνουν όσο γίνεται.

 Πού μπορείς να σπουδάσεις Δάσκαλος/α σε Ελλάδα και Κύπρο

Ελλάδα

• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο 
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης  
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας  
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης  
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης  
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
• Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου 

*Υπάρχει και το Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών (η κατεύθυνση Εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης, χορηγεί πτυχίο Δασκάλου, όπως τα υπόλοιπα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης της χώρας)

Κύπρος

• Δημοτική Εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
• Δημοτική Εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Κύπρου  
• Δημοτική Εκπαίδευση, Frederick University

 Επαγγελματικές προοπτικές

Το να γίνεις δάσκαλος ή δασκάλα αποφοιτώντας από μια τέτοια σχολή είναι μια από τις επικρατέστερες επιλογές αλλά σίγουρα δεν είναι η μόνη! Ασφαλώς και μπορείς να στοχεύσεις στον διορισμό σου σε κάποιο σχολείο, αλλά μπορείς επίσης να φανείς πολύ χρήσιμος/η και σε:

• Παιδικά ιδρύματα φροντίδας 
• Χώρους αναψυχής για παιδιά
• Παιδικές κλινικές
• Κατασκηνώσεις
• Κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών
• Κέντρα πολιτισμού (π.χ. μουσεία)
• Δομές φιλοξενίας ανηλίκων ή οργανισμούς όπως τα Παιδικά Χωριά S.O.S., το Χαμόγελο του Παιδιού κ.ά
• Βιβλιοθήκες
• Φορείς παιδαγωγικής έρευνας

Τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων Εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης κατοχυρώνονται με τον νόμο Ν. 1566/1985, άρθρα 13 και 15 (ΦΕΚ 167/τ. Α/1985) και το Προεδρικό Διάταγμα 24/1991 (ΦΕΚ 9/τ. Α/4-2- 1991). Επίσης, σύμφωνα με τον νόμο 3699/08 (Φ.Ε.Κ. 199, 2/10/2008) για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι απόφοιτοι των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης, αν έχουν κάποια μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ) εντάσσονται στο Π.Ε. 71 (Δασκάλων ΕΑΕ) και μπορούν να διοριστούν στα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.) και στις σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ).

Μια από τις σημαντικότερες κατηγορίες παιδαγωγών σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι οι παιδαγωγοί ειδικής αγωγής. Χάρη σε αυτούς, τα παιδιά που παλιότερα δεν είχαν τις ίδιες ευκαιρίες να απολαύσουν τα οφέλη της μάθησης, σήμερα τις έχουν. Αν θες λοιπόν πραγματικά να εκπαιδευτείς στο πώς θα αναλάβεις παιδιά με αυτισμό, με μαθησιακές δυσκολίες, νοητική αναπηρία, προβλήματα ακοής ή προβλήματα όρασης, αυτή η κατεύθυνση σπουδών είναι για σένα.

.

Σε προπτυχιακό επίπεδο, υπάρχουν μόνο δυο τμήματα που μπορούν να σου προσφέρουν αυτή την ειδικότητα (ένα στον Βόλο και ένα στη Θεσσαλονίκη). Όλα τα υπόλοιπα είναι σε μεταπτυχιακό επίπεδο. 

 Γιατί να σπουδάσεις Παιδαγωγός Ειδικής Αγωγής

 Ο βασικός λόγος είναι γιατί γίνεσαι καταλύτης στο να μπορέσουν αυτές οι ευαίσθητες ομάδες παιδιών να συμμετέχουν όπως τους αξίζει στην εκπαιδευτική διαδικασία, να κοινωνικοποιηθούν, να γεμίσουν αυτοπεποίθηση και να χαρούν τη ζωή. Άλλωστε όπως είπε και ο εικονογράφος George Evans «Κάθε παιδί έχει την ικανότητα να μάθει, απλώς όχι την ίδια μέρα ή με τον ίδιο τρόπο».

 Οι δυσκολίες του επαγγέλματος

 Οι περισσότερες δυσκολίες, όπως μας τις μεταφέρουν δάσκαλοι ειδικής αγωγής στην Ελλάδα, είναι η έλλειψη πλαισίου στήριξης, η καθυστέρηση αρκετών γονιών να δεχθούν ότι το παιδί χρειάζεται ειδική αγωγή, η γραφειοκρατία, αλλά και ότι καθημερινά διαχειρίζονται απαιτητικές και έντονα φορτισμένες συναισθηματικά καταστάσεις.

 Πού μπορείς να σπουδάσεις Παιδαγωγός Ειδικής Αγωγής

Ελλάδα 

• Παιδαγωγικό Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας  (μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε δύο κατευθύνσεις: 1. Κατεύθυνση Ειδικής Αγωγής Νηπιαγωγού και 2. Κατεύθυνση Ειδικής Αγωγής Δασκάλου)
• Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (κατεύθυνση Εκπαίδευση Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, το πτυχίο οδηγεί στην ειδίκευση: Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής) 

*δεν υπάρχουν προς το παρόν προπτυχιακές σπουδές ειδικής αγωγής στην Κύπρο

 Επαγγελματικές προοπτικές

 Οι προοπτικές σταδιοδρομίας για παιδαγωγούς με αυτή την ειδικότητα, είναι πολύ καλές. Τα τελευταία χρόνια οι απόφοιτοι των τμημάτων του Βόλου και Θεσσαλονίκης από την πρώτη χρονιά της αποφοίτησής τους απορροφώνται σε ποσοστά που αγγίζουν το 95% ως αναπληρωτές στη Δημόσια Εκπαίδευση καθώς ο αριθμός των διορισμών σε αυτό το πεδίο είναι πολύ υψηλός.

Εκτός από το να εργαστείς στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε Ειδικά Σχολεία, μπορείς να απορροφηθείς και σε σχολεία Γενικής Εκπαίδευσης (ως συνοδός), Δομές Κοινωνικής Μέριμνας, Κέντρα Φροντίδας ΑμεΑ, σε Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής & Ένταξης, σε Κέντρα Λογοθεραπείας, σε Δομές Κοινωνικής Μέριμνας, Νοσοκομεία Παίδων και αλλού.

Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων της κατεύθυνσης έχουν κατοχυρωθεί με το Νόμο 3699/2008 (Φ.Ε.Κ. 199/2-10-2008) «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» και τις σχετικές τροποποιήσεις του Νόμου 3966/2011 (ΦΕΚ 118/24-5-2011), άρθρο 56 παρ 1 & 2.

Καταρχάς τι είναι «Εκπαιδευτική Πολιτική»; Είναι ένας από τους λιγότερους γνωστούς αλλά πολύ ενδιαφέροντες τομείς του ευρύτερου κλάδου της Εκπαίδευσης. Αφορά στην κατάρτιση ανθρώπων που θέλουν να ασχοληθούν με την εκπαίδευση ενηλίκων, με τη «δια βίου εκπαίδευση», ή και να συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την υλοποίηση νέων εκπαιδευτικών πολιτικών και προγραμμάτων. Υπάρχει μόνο ένα τμήμα στην Κόρινθο μέχρι στιγμής που προσφέρει την ειδικότητα αυτή προπτυχιακών σπουδών. 

 Γιατί να σπουδάσεις Εκπαιδευτική Πολιτική

 Γιατί μπορείς να προσφέρεις τα μέγιστα σε ενήλικες που αναζητούν μια πρώτη ή δεύτερη εκπαιδευτική ευκαιρία στη ζωή τους. Γιατί πρεσβεύεις ότι «η μάθηση δεν έχει ηλικία». Γιατί βοηθάς σε επίπεδο επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης. Γιατί μπορείς να δεις πώς διαμορφώνονται οι εκπαιδευτικές πολιτικές εκ των έσω.

 Οι δυσκολίες του επαγγέλματος

Το να αναλαμβάνεις ενήλικες δεν είναι πολύ πιο εύκολο από το να αναλαμβάνεις παιδιά. Μπορεί οι ενήλικες να είναι πιο συνεργάσιμοι μερικές φορές, όμως ενδέχεται να αντιστέκονται στην εκπαίδευση, να μην μπορούν να προσαρμοστούν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εύκολα κ.λπ. Επίσης ως εκπαιδευτής ενηλίκων συχνά θα έχεις ένα ανομοιογενές κοινό με κοινωνιοδημογραφικές αποκλίσεις μεταξύ των ενηλίκων εκπαιδευομένων (δηλαδή διαφορετικές ηλικίες, διαφορετικά υπόβαθρα, μορφωτικά επίπεδα, κ.λπ.).

 Πού μπορείς να σπουδάσεις Εκπαιδευτική Πολιτική

• Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (κατεύθυνση Εκπαιδευτικής Πολιτικής)
• Τμήμα Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (κατεύθυνση Συνεχούς Εκπαίδευσης, το πτυχίο οδηγεί στην ειδίκευση: Ειδικός στην Εκπαίδευση Ενηλίκων)

 Επαγγελματικές προοπτικές

Η πιο συχνή απασχόληση των αποφοίτων είναι -όπως είδαμε- ως εκπαιδευτές ενηλίκων ή ως διοικητικά στελέχη σε όλες τις δομές δια βίου μάθησης (π.χ. Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Κέντρα Δια Βίου Μάθησης Δήμων και Περιφερειών, Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων, κ.λπ). Επίσης μπορούν να εργαστούν ως:

• εκπαιδευτές εκπαιδευτών ενηλίκων εντασσόμενοι στο αντίστοιχο υπομητρώο του ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού)
• διοικητικά στελέχη σε δομές των ΑΕΙ, των ΙΕΚ, και των άλλων δημόσιων δομών Δια Βίου Εκπαίδευσης και Κατάρτισης
• διοικητικά ή εκπαιδευτικά στελέχη των ΚΔΒΜ των Δήμων και των Περιφερειών
• σχεδιαστές εκπαιδευτικών προγραμμάτων και υλικού, ως ερευνητές ή ως διοικητικά στελέχη σε Ινστιτούτα Μελέτης και Έρευνας των Κοινωνικών Εταίρων, σε Μορφωτικά και Πολιτιστικά Ιδρύματα, σε ΜΚΟ, και αλλού.