
Λογικά θα έχεις ακούσει πολλά για τον Τουρισμό. Ότι είναι η «βαριά βιομηχανία της Ελλάδας». Ότι αποτελεί τον «κεντρικό πυλώνα της εγχώριας οικονομίας». Ότι είναι απαιτητικός επαγγελματικός τομέας. Ότι μαστίζεται από ελλείψεις προσωπικού και ότι κάθε χρόνο χιλιάδες θέσεις εργασίας μένουν κενές.
Και όλα αυτά ισχύουν.
Ας τα δούμε ένα-ένα.
Ναι, ο Τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας. Το 2024 καταγράφηκαν έσοδα 21,7 δισ. ευρώ στον κλάδο, γεγονός που δείχνει πως η τουριστική δραστηριότητα πάει καλά. Για το 2025 αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη άνοδος και περισσότερα επαγγελματικά ανοίγματα.
Γιατί, λοιπόν, θεωρείται ένας από τους «δύσκολους» επαγγελματικούς δρόμους; Και γιατί αρκετοί/ές γυρνούν την πλάτη σε έναν τόσο δυναμικό τομέα;
Οι κυριότεροι λόγοι είναι ότι πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για εποχική εργασία, ότι όσοι/ες δουλεύουν στον κλάδο σπάνια έχουν ελεύθερο καλοκαίρι, ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό αδήλωτης εργασίας, και ότι συχνά επικρατούν δύσκολες συνθήκες.
Παρ’ όλα αυτά, όσο πιο συνειδητά χτίζεις το μέλλον σου (εκπαιδευτικά και επαγγελματικά) στον Τουρισμό – και όσο λιγότερο τον βλέπεις ως «ευκαιριακή λύση» – τόσο πιο εύκολα μπορείς να διαχειριστείς τις προκλήσεις που προκύπτουν.
Και καθώς ο Τουρισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με έννοιες όπως φιλοξενία, χαμόγελο, ταξίδι και πολιτισμός, δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί/ές υποψήφιοι/ες φοιτητές/τριες επιλέγουν τις σπουδές τουρισμού ως μία από τις πρώτες τους προτιμήσεις.
Είδη τουρισμού
Όταν ακούμε «τουρισμός», το μυαλό μας πάει συνήθως σε παραλίες, ξαπλώστρες και κοκτέιλ. Κι όμως – ο τουρισμός δεν είναι μόνο διακοπές και αναψυχή. Είναι ένας τεράστιος τομέας, με πολλές ειδικές κατηγορίες και εξειδικεύσεις.
Ακολουθούν μερικές από τις πιο δυναμικές και σύγχρονες μορφές τουρισμού:
- Επιχειρηματικός τουρισμός: Ταξίδια για επαγγελματικούς σκοπούς: συνέδρια, οικονομικά φόρουμ, εμπορικές εκθέσεις, επαγγελματικές αποστολές.
- Ιατρικός τουρισμός: Άνθρωποι ταξιδεύουν σε χώρες ή περιοχές για να λάβουν ιατρικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας ή χαμηλότερου κόστους (π.χ. επεμβάσεις, αποθεραπείες, check-up κ.ά.).
- Τουρισμός περιπέτειας: Για λάτρεις των extreme sports, της αναρρίχησης, των καταδύσεων και γενικά όσους αναζητούν έντονες εμπειρίες στη φύση.
- Αθλητικός τουρισμός: Επισκέψεις σε περιοχές που φιλοξενούν μεγάλα αθλητικά γεγονότα (π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες, μαραθώνιοι, ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα), είτε ως θεατές είτε ως συμμετέχοντες.
- Οικοτουρισμός: Τουρισμός φιλικός προς το περιβάλλον, που βασίζεται στην επαφή με τη φύση και την οικολογική ευαισθησία.
- Αγροτουρισμός: Εξερεύνηση της αγροτικής ζωής, διαμονή σε αγροικίες, συμμετοχή σε γεωργικές δραστηριότητες, επαφή με τοπικά προϊόντα.
- Θαλάσσιος τουρισμός: Ό,τι σχετίζεται με σκάφη, yachting, ιστιοπλοΐα, θαλάσσιες κρουαζιέρες ή δραστηριότητες στη θάλασσα.
- Γαστροτουρισμός και Οινοτουρισμός: Ταξίδια για τη γαστρονομία: τοπικές γεύσεις, παραδοσιακές κουζίνες, επισκέψεις σε οινοποιεία. Ιδανικά για foodies και οινόφιλους.
- Θρησκευτικός τουρισμός: Προσκυνήματα και επισκέψεις σε ιερούς τόπους και μέρη λατρείας, με θρησκευτική ή πνευματική σημασία.
- Τουρισμός ευεξίας: Ταξίδια με στόχο τη χαλάρωση, την αποτοξίνωση και την προσωπική αναζωογόνηση – σε spa resorts, κέντρα yoga, retreat ευεξίας και τοποθεσίες με φυσικές ιαματικές πηγές.
Νέες Τάσεις στον Τουρισμό
Ο τουρισμός εξελίσσεται συνεχώς και προσαρμόζεται στις ανάγκες της εποχής. Κάποιες από τις πιο δυναμικές νέες τάσεις είναι:
- Silver Tourism (τουρισμός τρίτης ηλικίας): Αφορά ταξιδιώτες ηλικίας 50+, που έχουν περισσότερο χρόνο και εμπειρία. Δίνουν έμφαση στην ασφάλεια, την ποιότητα υπηρεσιών, τον πολιτισμό και την ευεξία (ιαματικές πηγές, spa, κρουαζιέρες). Συχνά επιλέγουν μακροχρόνια διαμονή ή «παραχείμαση» σε θερμότερα κλίματα. Πρόκειται για αγορά με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης, που επιμηκύνει την τουριστική περίοδο και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.
- Ψηφιακοί νομάδες (Digital Nomads): Επαγγελματίες που εργάζονται εξ αποστάσεως, ταξιδεύοντας από χώρα σε χώρα με το laptop τους. Αποτελούν μια αναδυόμενη κατηγορία τουριστών που συνδυάζουν εργασία και ταξίδι, επιλέγοντας προορισμούς με καλό internet, υποδομές φιλοξενίας και ζωντανή κοινότητα.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι ο Τουρισμός είναι πολυδιάστατος και γεμάτος προοπτικές. Ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σου, μπορείς να βρεις εκεί τον δικό σου ρόλο – και να τον εξελίξεις με βάση τις ανάγκες της εποχής.
«Ο κόσμος είναι ένα βιβλίο, και όποιος δεν ταξιδεύει, έχει διαβάσει μόνο μια σελίδα του». Αυτός είναι ένας από τους διάσημους αφορισμούς του Αγ. Αυγουστίνου που δείχνει ότι έξω από τον μικρόκοσμό μας, έξω από την πόλη ή και τη χώρα μας, βρίσκεται ένα τεράστιο πεδίο να ανακαλύψουμε. Χωρίς τον τουρισμό, αυτό το πεδίο θα έμενε ανεξερεύνητο.
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να σπουδάσει κάποιος Τουρισμό:
- Οι υπηρεσίες τουρισμού συνεχώς εξελίσσονται. Θα έχεις παρατηρήσει ότι ανοίγουν διαρκώς νέες ξενοδοχειακές μονάδες με πολύ υψηλά standards. Ότι επεκτείνονται τα όρια της ανθρώπινης περιέργειας. Ότι κάθε χρόνο δημιουργείται ένα όλο και πιο αναβαθμισμένο τουριστικό προϊόν. Ο τουρισμός αποτελεί ένα από τα πιο πρόσφορα εδάφη απασχόλησης.
- Δεν γνωρίζει σύνορα. Φυσικά όπως αναφέραμε, στην Ελλάδα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, αλλά σπουδάζοντας Τουρισμό μπορείς κυριολεκτικά να δουλέψεις παντού. Κάθε τουριστική επιχείρηση, κάθε τουριστικός όμιλος, κάθε αεροπορική εταιρεία στον παγκόσμιο χάρτη μπορεί να αποτελέσει τον μελλοντικό σου εργοδότη.
- Είναι από τα πιο ανθρωποκεντρικά πεδία. Είναι ένας κλάδος φτιαγμένος από ανθρώπους για ανθρώπους. Σκοπός του είναι να προσφέρει εμπειρίες, άνεση, χαρά, φροντίδα. Αν σου αρέσει να επικοινωνείς, να βοηθάς, να δημιουργείς εμπειρίες για τους άλλους – εδώ θα βρεις νόημα.
- Είναι ανοικτός στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα. Μάλιστα οι δύο αυτές αξίες, είναι από τα θεμελιώδη συστατικά του τουρισμού. Θα περιστοιχίζεσαι από συνεργάτες αλλά και πελάτες από διάφορες γωνιές του κόσμου, με διαφορετικές κουλτούρες, εθνικότητες, γλώσσα και συνήθειες.
- Προσφέρει ευρύ επαγγελματικό πεδίο. Από ξενοδοχεία και ταξιδιωτικά πρακτορεία, μέχρι τουριστικά apps, yachting, κρουαζιέρες και luxury experiences, οι επαγγελματικές επιλογές είναι πολυάριθμες και ευέλικτες. Ο Τουρισμός προσαρμόζεται και ανανεώνεται διαρκώς.
- Παρέχει ένα ευχάριστο περιβάλλον. Αν μη τι άλλο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για έναν εργαζόμενο να περνάει την ημέρα του σε έναν όμορφο και καθαρό χώρο εργασίας όπως είναι τα πολυτελή ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, και να επισκέπτεται μέρη τα οποία ίσως να μην είχε την ευκαιρία υπό άλλες συνθήκες.
- Δίνει πολλές επιπλέον παροχές. Ο μισθός δεν είναι το μόνο που πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν του ο εργαζόμενος στον τουρισμό. Σημαντική είναι η κάλυψη εξόδων διαμονής, διατροφής και μετακίνησης κατά την εργασία ενός ξενοδοχοϋπαλλήλου σε έναν άλλο τόπο από αυτόν της διαμονής του, καθώς και επιπλέον παροχές όπως εκπτωτικά κουπόνια, ιδιωτική ασφάλιση, μεγάλες εκπτώσεις σε διαμονή στις εγκαταστάσεις πολυτελών ξενοδοχείων και πολλά άλλα που περιλαμβάνονται συχνά στην προσφορά μιας θέσης.
- Σε βοηθά να εξελιχθείς. Αρκετοί εργοδότες στον Κλάδο παίρνουν σημαντικές πρωτοβουλίες για την περαιτέρω εκπαίδευση και εξέλιξη των εργαζομένων τους. Για παράδειγμα ξενοδοχειακοί Όμιλοι εφαρμόζουν ολοκληρωμένες ακαδημίες όπως η Sani/Ikos Leadership Academy, η HotelBrain Academy κ.ά.
Το να δουλεύεις στον τουρισμό θα σε «γεμίζει» και θα σου προσφέρει αρκετές ευκαιρίες, παρ’ όλα αυτά, όπως όλα τα επαγγέλματα, έχει τις δυσκολίες του:
>Εποχικότητα. Σε πολλά είδη τουρισμού και ανάλογα με το μέρος του κόσμου στο οποίο δραστηριοποιείσαι υπάρχουν peak seasons και low seasons. Πράγμα που σημαίνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις το επάγγελμα δεν δημιουργεί σταθερότητα.
>Ασταθές ωράριο. Aρκετές θέσεις στον τουρισμό δεν έχουν ένα αυστηρό ωράριο 9-5. Μπορεί να χρειάζεται να δουλεύεις σε πιο ευέλικτες/ασταθείς χρονικές συνθήκες.
>Απαιτήσεις πελατών. Θα πρέπει να είσαι έτοιμος/η να αντιμετωπίζεις τυχόν δυσαρέσκειες, απαιτήσεις και προσδοκίες, να μεταστρέφεις μια ατυχή-δυσάρεστη εμπειρία πελάτη σε θετική κ.λπ.
>Φόρτος εργασίας. Σε περιόδους αιχμής, ο φόρτος εργασίας είναι μεγάλος και θα χρειαστεί να έχεις καλή διαχείριση χρόνου και αποθέματα ψυχραιμίας και υπομονής.
>Ανάγκες αειφορίας. Μια από τις σύγχρονες δυσκολίες του κλάδου είναι ότι πρέπει να εφαρμόζονται συγκεκριμένες βιώσιμες πρακτικές για την προστασία του περιβάλλοντος, και για την γενικότερη εταιρική κοινωνική ευθύνη των τουριστικών επιχειρήσεων.
>Μετακίνηση. Σε πολλές περιπτώσεις θα χρειαστεί να μεταφερθείς από τον τόπο μόνιμης διαμονής σου σε κάποιο νησί ίσως. Παρ’ όλο που συνήθως παρέχεται διαμονή από τον εργοδότη, η μετάβαση και η απομάκρυνση από τα οικεία πρόσωπα μπορεί να είναι μια επιπλέον δυσκολία.
Ελλάδα
- Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουρισμού, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο
- Διοίκησης Οργανισμών, Μάρκετινγκ και Τουρισμού, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος
- Διοίκησης Τουρισμού, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
- Διοίκησης Τουρισμού, Πανεπιστήμιο Πατρών
- Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
- Τουρισμού, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
- Τουριστικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιά
- Ανώτερη Σχολή Τουριστικής Εκπαίδευσης Κρήτης
- Ανώτερη Σχολή Τουριστικής Εκπαίδευσης Ρόδου
Κύπρος
- Διοίκησης Τουρισμού και Φιλοξενίας, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
- Ξενοδοχειακή και Τουριστική Διεύθυνση, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
- Διοίκηση Φιλοξενίας και Τουρισμού, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
- Διοίκηση Επιχειρήσεων Τουρισμού, Αναψυχής και Οργάνωσης Εκδηλώσεων, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
- Διοίκηση Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Οι απόφοιτοι/ες τουριστικών σπουδών έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν σε ένα ευρύ φάσμα επαγγελματικών χώρων και ρόλων – από τη διοίκηση και τη στρατηγική, μέχρι την εμπειρία του πελάτη και την πρακτική εφαρμογή στο πεδίο. Ενδεικτικά:
Σε τουριστικές επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία, αεροπορικές εταιρείες, ακτοπλοϊκές εταιρείες, ταξιδιωτικά πρακτορεία (φυσικά και διαδικτυακά), εταιρείες διοργάνωσης συνεδρίων και εκδηλώσεων, τεχνολογικές startup τουρισμού όπως η Workathlon αλλά και αλλού. Οι ρόλοι που μπορούν να αναλάβουν δεν περιορίζονται μόνο στο επίπεδο οργάνωσης και διοίκησης: Ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και το προφίλ τους, μπορούν να απασχοληθούν είτε σε επιτελικές θέσεις (π.χ. διοίκηση, marketing, πωλήσεις, ανθρώπινο δυναμικό) είτε σε πιο πρακτικούς/επιτόπιους ρόλους (π.χ. υποδοχή, κρατήσεις, εξυπηρέτηση πελατών, συνοδός ομάδων, οροφοκομία, εστίαση, διοργάνωση εμπειριών).
Στον δημόσιο τομέα, όπως στο Υπουργείο Τουρισμού, στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) και σε λοιπούς φορείς όπως η Marketing Greece κ.ά. Επιπλέον, θέσεις για αποφοίτους τουρισμού γίνονται διαθέσιμες στα γραφεία τουρισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης (Δήμων και Περιφερειών).
Ως αυτοαπασχολούμενοι στην τουριστική βιομηχανία. Όσοι/ες έχουν επιχειρηματικό πνεύμα μπορούν να ιδρύσουν τη δική τους τουριστική επιχείρηση (π.χ. κατάλυμα, ταξιδιωτικό γραφείο, εταιρεία εμπειριών), να σχεδιάσουν τοπικά τουριστικά προϊόντα ή/και να δραστηριοποιηθούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες (π.χ. ξεναγοί, οδηγοί τουρισμού, δημιουργοί περιεχομένου).
Σε κλαδικούς φορείς τουρισμού, όπως ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.Ε.), το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.), ή ο Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (ΗΑΤΤΑ).
Σε αναπτυξιακές εταιρείες, όπου μπορούν να εργαστούν ως μελετητές και σύμβουλοι τουρισμού και θεμάτων βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.
Σε εταιρείες συμβούλων με εξειδίκευση στην τουριστική βιομηχανία, όπου αναλαμβάνουν ρόλους όπως σύμβουλοι τουριστικής πολιτικής, αναλυτές δεδομένων, ερευνητές και στρατηγικοί μελετητές.
Εκτός όμως από τους παραδοσιακούς και θεσμικούς χώρους απασχόλησης, αξίζει να δούμε και το πώς η τεχνολογία αλλάζει τον Τουρισμό — και δημιουργεί εντελώς νέες επαγγελματικές δυνατότητες.
Ο Τουρισμός εξελίσσεται διαρκώς και ακολουθεί τις τάσεις της τεχνολογίας και της καινοτομίας. Στον σύγχρονο επαγγελματικό χάρτη του κλάδου συναντάμε:
-
Online πλατφόρμες κρατήσεων και εμπειριών,
-
Εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (AI) για την εξυπηρέτηση πελατών,
-
Επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα (AR/VR) για virtual ξεναγήσεις,
-
Big data & analytics για την κατανόηση των ταξιδιωτικών προτιμήσεων,
-
Τουριστικά apps, social media, ψηφιακό marketing.
Αυτό σημαίνει πως, εκτός από τα παραδοσιακά επαγγέλματα, αναπτύσσονται συνεχώς και νέοι, καινοτόμοι ρόλοι, όπως: Tourism Experience Designer, Digital Marketing Specialist στον Τουρισμό, Data Analyst για OTA (Online Travel Agencies), UX Designer για τουριστικά websites και εφαρμογές.
Ο Τουρισμός δεν είναι ένας δρόμος – είναι πολλοί διαφορετικοί δρόμοι. Από την υποδοχή ενός ταξιδιώτη μέχρι το σχεδιασμό μιας εφαρμογής, και από τη διοίκηση ξενοδοχειακής μονάδας μέχρι την προβολή ενός προορισμού στο TikTok, ο κλάδος ανοίγει θέσεις για κάθε προφίλ.
Τουρισμός
Υπουργείο Τουρισμού. Δείτε περισσότερα, εδώ
Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.). Δείτε περισσότερα, εδώ
Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.Ε). Δείτε περισσότερα, εδώ
Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.). Δείτε περισσότερα, εδώ
Απόφοιτοι Σχολών Τουριστικών Επαγγελμάτων. Δείτε περισσότερα, εδώ