Η Ευανθία Ίτσα εξηγεί στο eduguide τι σημαίνει να είσαι βιβλιοθηκονόμος στην εποχή της ψηφιακής πληροφορίας και μιλά για τη διαδρομή της, τις προκλήσεις του επαγγέλματος και τη γοητεία της οργάνωσης της γνώσης.

1. Σε έναν κόσμο όπου η εικόνα μοιάζει να έχει ξεπεράσει τον γραπτό λόγο, τι είναι αυτό που κάνει ελκυστικές τις σπουδές στη Βιβλιοθηκονομία και Αρχειονομία;

Η Βιβλιοθηκονομία και η Αρχειονομία συχνά υποτιμώνται στην εποχή της εικόνας και της ψηφιακής πληροφορίας, όμως η σημασία τους είναι τεράστια. Η αγάπη μου για τα βιβλία και τη λογοτεχνία με οδήγησε αρχικά στη σχολή, και σταδιακά ανακάλυψα πόσο ουσιαστική είναι αυτή η επιστήμη, ιδίως στον τρόπο που οργανώνει τη γνώση και διευκολύνει την πρόσβαση στην πληροφορία.

Η επαγγελματική πορεία δεν ήταν πάντα εύκολη. Ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στα 22, ξεκίνησα να εργάζομαι στα 26 και εργάστηκα σε διάφορους φορείς, όπως το Αρχείο του Δημαρχείου Φαρσάλων, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, την Εθνική Βιβλιοθήκη και σε ΜΚΟ σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Αργότερα ανέλαβα τη βιβλιοθήκη του κολλεγίου Casa στην Κύπρο και σήμερα εργάζομαι ως υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμος στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού, όπου κλείνω δύο χρόνια. Η διαδρομή αυτή απαιτεί τόλμη, υπομονή και επιμονή. Όποιος/α ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο και κυνηγήσει τα όνειρά του/της, μπορεί να βρει εμπόδια αλλά και δημιουργικές ευκαιρίες, συνεισφέροντας ταυτόχρονα στη διάδοση της γνώσης.

2. Πολλοί συνδέουν το επάγγελμά σας κυρίως με τα βιβλία – όμως η δουλειά σας περιλαμβάνει και τα αρχεία. Τι περιλαμβάνει αυτή η εξειδίκευση και γιατί είναι σημαντική σήμερα;

Η ενασχόληση με τα αρχεία είναι κάτι πολύ περισσότερο από το να φυλάμε παλιά έγγραφα. Είναι μια διαδικασία που συνδυάζει επιστημονική μεθοδολογία, τεχνολογία και αγάπη για την ιστορία. Μέσα από την ταξινόμηση, την καταγραφή και κυρίως την ψηφιοποίηση, δίνουμε νέα ζωή σε ιστορικά τεκμήρια που αλλιώς θα χάνονταν ή θα έμεναν κλειδωμένα σε αποθήκες. Σήμερα αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί τα αρχεία γίνονται διαθέσιμα σε ερευνητές/ριες, φοιτητές/ριες αλλά και στο ευρύ κοινό, διασφαλίζοντας ότι η πολιτιστική μνήμη παραμένει ζωντανή και προσβάσιμη στις νέες γενιές.

3. Πώς είναι να δουλεύετε σήμερα σε μια βιβλιοθήκη που δεν έχει μόνο βιβλία, αλλά και ψηφιακά εργαλεία; Ποιες τεχνολογίες χρησιμοποιείτε που πριν λίγα χρόνια δεν υπήρχαν

Το να δουλεύεις σε μια σύγχρονη βιβλιοθήκη είναι μια μοναδική εμπειρία, γιατί δεν περιορίζεσαι πλέον μόνο στο ράφι με τα βιβλία. Ο χώρος μετατρέπεται σε ένα υβριδικό περιβάλλον, όπου το έντυπο συνυπάρχει με το ψηφιακό. Στην καθημερινότητα μας αξιοποιούμε συστήματα αυτοματοποίησης όπως το Koha, ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την πιστοποίηση χρηστών, ακαδημαϊκές βάσεις δεδομένων, ψηφιακά αποθετήρια, αλλά και εργαλεία για online σεμινάρια και εκπαίδευση. Αυτές οι τεχνολογίες, που πριν λίγα χρόνια ήταν σχεδόν άγνωστες, σήμερα μας δίνουν τη δυνατότητα να παρέχουμε άμεση, ευέλικτη και ολοκληρωμένη πρόσβαση στη γνώση, κάτι που ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του/της σύγχρονου/ης φοιτητή/ριας και ερευνητή/ριας.

4. Αν ένας/μία μαθητής/μαθήτρια σκεφτεί να δηλώσει Σχολή Βιβλιοθηκονομίας στο μηχανογραφικό του/της, τι θα τον/την συμβουλεύατε; Τι να περιμένει από τις σπουδές – και τι να μη φοβηθεί;

Σε έναν/μία μαθητή/τρια που σκέφτεται να δηλώσει Βιβλιοθηκονομία, θα έλεγα να τολμήσει χωρίς δισταγμό. Οι σπουδές δεν περιορίζονται στο στερεότυπο του βιβλίου, αλλά προσφέρουν μια πολυδιάστατη εμπειρία που συνδυάζει τεχνολογία, πολιτισμό, εκπαίδευση και έρευνα. Μαθαίνεις να οργανώνεις τη γνώση, να διαχειρίζεσαι πληροφοριακά συστήματα, να δουλεύεις με αρχεία και ψηφιακές συλλογές, αλλά και να σχεδιάζεις δράσεις που φέρνουν τον κόσμο πιο κοντά στη βιβλιοθήκη. Είναι ένα επάγγελμα που δεν είναι καθόλου στατικό αλλά εξελίσσεται συνεχώς, σε καλεί να μάθεις νέα πράγματα, να συνεργαστείς με διαφορετικούς ανθρώπους και να συμβάλεις δημιουργικά στην κοινωνία. Κι αυτό είναι ίσως το πιο όμορφο στοιχείο του: ότι παραμένει ζωντανό και γεμάτο προκλήσεις.

Η Ευανθία Ίτσα εργάζεται ως βιβλιοθηκονόμος στο Πανεπιστήμιο Λεμεσού και παράλληλα είναι υποψήφια διδάκτορας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, με ερευνητικό ενδιαφέρον στην ψηφιοποίηση και την ανάδειξη του ιστορικού αρχείου του χωριού Χανδριά, ενώ έχει δημιουργήσει το λογοτεχνικό εγχείρημα Bookville, μέσα από το οποίο προωθεί τη φιλαναγνωσία, διοργανώνει λογοτεχνικά δρώμενα και καλλιεργεί τη δημιουργική σχέση του κοινού με το βιβλίο.

#Σπουδές στη Βιβλιοθηκονομία

Αν σε ενδιαφέρει ο κλάδος της Βιβλιοθηκονομίας, μπορείς να δεις παρακάτω τα προπτυχιακά προγράμματα που υπάρχουν στην Ελλάδα:

• Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος : Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης
• Ιόνιο Πανεπιστήμιο : Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας & Μουσειολογίας 
• Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής : Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης

Από την άλλη, αν έχεις ήδη ολοκληρώσει τις προπτυχιακές σπουδές σου και αναζητάς ευκαιρίες για μεταπτυχιακή εξειδίκευση, μπορείς να ψάξεις το μεταπτυχιακό που σε ενδιαφέρει από τη μηχανή αναζήτησης του eduguide, χρησιμοποιώντας λέξεις-κλειδιά όπως «Βιβλιοθηκονομία»,  «Βιβλιοθήκες» κ.λπ.