Από την πανεπιστημιακή αίθουσα στη διεθνή δράση και τα ευρωπαϊκά προγράμματα, ο Στέφανος Κατσούλης μιλάει στο eduguide και μοιράζεται την πορεία του που δείχνει πώς οι σπουδές μπορούν να μετατραπούν σε εμπειρίες με πραγματικό αντίκτυπο.

1. Ποια είναι τα βασικά πράγματα που μαθαίνει ένας/μία φοιτητής/τρια στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών; Με ποια αντικείμενα ασχολείται στην πράξη;

Το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών παρέχει στους φοιτητές και τις φοιτήτριές του μια πολυδιάστατη και υψηλού επιπέδου εκπαίδευση σε κρίσιμα ζητήματα της σύγχρονης διεθνούς, αλλά και εσωτερικής, πολιτικής πραγματικότητας. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει μαθήματα θεωρίας διεθνών σχέσεων, στρατηγικής ανάλυσης, διαχείρισης κρίσεων, διεθνών θεσμών και διεθνούς δικαίου, δικαίου και πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλυσης εξωτερικής πολιτικής, διεθνούς πολιτικής οικονομίας, θεωριών οικονομικής ολοκλήρωσης, μικροοικονομικής και μακροοικονομικής ανάλυσης, πολιτικής επιστήμης και συγκριτικής ανάλυσης και μεθοδολογίας έρευνας. Παράλληλα, δίνεται έμφαση σε ζητήματα όπως η διπλωματία, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η μετανάστευση, η βιώσιμη ανάπτυξη, η κυβερνοασφάλεια, καθώς και οι σύνθετες προκλήσεις που απορρέουν από τις δυναμικές της παγκοσμιοποίησης. 

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν δεξιότητες ανάλυσης και κριτικής σκέψης, να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες στις ερευνητικές μονάδες του Τμήματος (όπως το Ινστιτούτο Διεθνών Ευρωπαϊκών και Αμυντικών Αναλύσεων, το Κέντρο Έρευνας Δημοκρατίας και Δικαίου, οι Έδρες Jean Monnet και οι Έδρες UNESCO), καθώς και σε προσομοιώσεις διεθνών οργανισμών (όπως το ThessISMUN). Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, την ομαδική εργασία και την επικοινωνία, καθώς και στην πρακτική εφαρμογή γνώσεων μέσα από την πρακτική άσκηση εντός κι εκτός χώρας.

2. Σε ποιον τομέα των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών εσείς προσωπικά έχετε επικεντρωθεί; Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα του τι περιλαμβάνει η δουλειά σας στην πράξη;

Ως απόφοιτος και υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, τα ενδιαφέροντα μου επικεντρώνονται στη θεσμική διάσταση, δομή και λειτουργία, των διεθνών οργανισμών, με ιδιαίτερη έμφαση στον ΟΗΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την UNESCO, σε συνάρτηση με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των νέων.  

Μέσα από την εμπλοκή μου στον Όμιλο για την UNESCO Νέων Θεσσαλονίκης, ασχολούμαι με την ενδυνάμωση των νέων σε θέματα ενεργούς συμμετοχής, βιώσιμης ανάπτυξης, εκπαίδευσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που φέρνουν κοντά την ακαδημαϊκή κοινότητα με την κοινωνία. Παράλληλα, ως μέλος ομάδων ερευνητικών προγραμμάτων, συμμετέχω στην υλοποίηση ευρωπαϊκών έργων Erasmus+ που έχουν στόχο την ενεργοποίηση των νέων, την καταπολέμηση των διακρίσεων και την προώθηση των ευρωπαϊκών αξιών και αρχών. Στην πράξη, η δουλειά μου συνδυάζει επιστημονική έρευνα, συμμετοχή στην υλοποίηση διεθνών προγραμμάτων, καθώς και συνεργασία με δίκτυα νέων και φορείς χάραξης πολιτικής.

3. Υπάρχουν επαγγελματικές ευκαιρίες σήμερα για πτυχιούχους Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών; Ποιους τομείς θεωρείτε πιο υποσχόμενους για κάποιον που θέλει να εργαστεί σε αυτόν τον χώρο;

Οι επαγγελματικές ευκαιρίες για τους πτυχιούχους Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών είναι πολυάριθμες και πολυδιάστατες, αντανακλώντας την ευρύτητα του αντικειμένου και την πολυπλοκότητα του σύγχρονου διεθνούς περιβάλλοντος. Αν και συχνά απαιτείται περαιτέρω εξειδίκευση με μεταπτυχιακές σπουδές ή επαγγελματική εμπειρία που αποφέρει επιπλέον δεξιότητες, οι απόφοιτοι/ες διαθέτουν ισχυρά εφόδια για να διεκδικήσουν θέσεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι απόφοιτοι μπορούν να βρουν θέση εργασίας σε διεθνείς οργανισμούς (όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης), σε κρατικούς φορείς (υπουργεία, δημόσιους οργανισμούς, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης κ.α.), σε μη κυβερνητικές οργανώσεις, ερευνητικά ινστιτούτα, “think tanks”, αλλά και στον δημοσιογραφικό χώρο. Κοινό στοιχείο για όλες τις παραπάνω θέσεις είναι η επαρκέστατη γνώση και δυνατότητα κριτικής ερμηνεία πολιτικών και οικονομικών γεγονότων στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στο διεθνές σύστημα, τις οποίες οι απόφοιτοι αποκτούν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ιδιαίτερο πεδίο επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς οι απόφοιτοι μπορούν να στοχεύσουν σε θέσεις τόσο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς (Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Συμβούλιο), όσο και σε αντιπροσωπείες, προγράμματα και έργα της Ε.Ε., αξιοποιώντας τη γνώση τους γύρω από το ευρωπαϊκό δίκαιο, τις πολιτικές και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Επιπλέον, η θεωρητική κατάρτιση που προσφέρεται κατά τη διάρκεια των σπουδών, παρέχει στους αποφοίτους ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε διαγωνισμούς, όπως αυτοί για την είσοδο στη Διπλωματική Ακαδημία, ώστε να ακολουθήσουν καριέρα διπλωμάτη.

Στον ιδιωτικό τομέα, οι πτυχιούχοι έχουν τη δυνατότητα να απασχοληθούν σε πολυεθνικές επιχειρήσεις, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τράπεζες, συμβουλευτικές εταιρείες, σε θέσεις που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις στις διεθνείς αγορές, στις ευρωπαϊκές πολιτικές και στη διαχείριση διεθνών συνεργασιών. 

Τέλος, η ενασχόληση με μη κυβερνητικές οργανώσεις, φορείς ανθρωπιστικής βοήθειας, οργανισμούς προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιβαλλοντικές οργανώσεις ή οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στο μεταναστευτικό ζήτημα, προσφέρει στους αποφοίτους την ευκαιρία να συνδυάσουν την επιστημονική τους κατάρτιση με το κοινωνικό όραμα και την κοινωνική προσφορά.

Συνολικά, το πτυχίο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών προσφέρει μια ευρεία, δυναμική και αναγνωρισμένη βάση, πάνω στην οποία οι απόφοιτοι μπορούν να χτίσουν μια καριέρα που συνδυάζει ακαδημαϊκή αριστεία, επαγγελματική ανέλιξη και κοινωνική συνεισφορά.

Προσωπικά, θεωρώ ιδιαίτερα υποσχόμενους τους τομείς που συνδυάζουν τις διεθνείς σχέσεις με σύγχρονες προκλήσεις: την πράσινη μετάβαση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη βιοασφάλεια και κυβερνοασφάλεια και την ψηφιακή διακυβέρνηση. Επίσης, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η διαχείριση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, η συμβουλευτική προς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και η  τεκμηριωμένη πολιτική ανάλυση, δεξιότητες που οι απόφοιτοι του Τμήματος αναπτύσσουν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, συνιστούν αντικείμενα κομβικής σημασίας για τις διεθνείς εξελίξεις.

Πέραν των δεξιοτήτων που αποκτούν οι απόφοιτοι κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, κρίνω ότι οι νέοι και οι νέες να επενδύσουν σε δεξιότητες όπως η γλωσσομάθεια, η ανάπτυξη δεξιοτήτων δημόσιου λόγου και επιχειρηματολογίας και η δικτύωση, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις ευκαιρίες που τους ανοίγονται σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο.

*Ο Στέφανος Κατσούλης είναι απόφοιτος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και σήμερα ολοκληρώνει τη διδακτορική του διατριβή στο ίδιο Τμήμα. Εργάζεται στο Τμήμα Διεθνών και Δημοσίων Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Διατελεί Πρόεδρος του Ομίλου για την UNESCO Νέων Θεσσαλονίκης. Είναι υπεύθυνος οργάνωσης της διεθνούς φοιτητικής προσομοίωσης του ΟΗΕ ThessISMUN και Επικεφαλής της Επιστημονικής Επιτροπής του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο, και του Think Tank EUSYP για τις Στρατηγικές και τις Πολιτικές για τη Νεολαία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

#Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές

Αν σε ενέπνευσε η διαδρομή του Στέφανου Κατσούλη και θέλεις κι εσύ να δεις πώς οι σπουδές μπορούν να γίνουν γέφυρα ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και τη διεθνή δράση, τότε οι Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές είναι ένας δρόμος που αξίζει να εξερευνήσεις.

Μπορείς να διαβάσεις εδώ περισσότερα για την επιστήμη αυτή, ενώ όλα τα προπτυχιακά προγράμματα που προσφέρονται σε Ελλάδα και Κύπρο βρίσκονται συγκεντρωμένα εδώ.

Κι αν έχεις ήδη ολοκληρώσει τις προπτυχιακές σου σπουδές, μπορείς να αναζητήσεις το μεταπτυχιακό που ταιριάζει στις φιλοδοξίες σου στη μηχανή αναζήτησης του eduguide, χρησιμοποιώντας λέξεις-κλειδιά όπως «Διεθνείς Σχέσεις», «Ευρωπαϊκές Σπουδές», «Διπλωματία», «Εξωτερική Πολιτική», «Διεθνές Δίκαιο», «Στρατηγικές Σπουδές» κ.ά.